ในบรรดาดอกไม้หอมทั้งหลาย พุดน้ำบุษย์เป็นดอกไม้หอมที่น่าปลูกมากชนิดหนึ่ง เพราะดอกสวย สีแปลก มีระดับของสีที่แต่งแต้มกลีบดอกเวียนสีไปในแต่ละวัน ช่อดอกเดี่ยวแทงกิ่งดอกออกมาจากก้านกิ่งอย่างสวยงามและแปลกดี ดอกบานทนนานถึง 7 วัน ใบสีเขียวเป็นมันสวย เลี้ยงง่าย ชอบความชื้น ชอบแดด แต่ถ้าไม่สามารถหาแดดเต็มวันให้ได้ก็ขอแดดครึ่งวันก็ยังดี เป็นแดดเช้าจะดีมาก ถ้าไม่ได้ เป็นแดดเย็นก็พอได้ให้ดอกเรี่อยๆ ออกดอกตลอดปี

ความงามของพุดน้ำบุษย์อยู่ที่เป็นไม้ทรงพุ่มเตี้ยสูงประมาณ 1 เมตร แตกกิ่งช่วงต่ำ ถ้าได้แดดเต็มวันจะกิ่งมากจนเป็นไม่พุ่มทึบ ถ้าได้แดดรำไรต้นจะสูงเก้งกาง ถ้าได้แดดครึ่งวันต้นจะสูงปานกลาง พุ่มต้นจะโปร่ง ให้ดอกตลอดปี เป็นระยะๆ ช่อดอกจะแทงออกมาจากซอกใบ เป็นก้านยาวชูดอกลอยเด่นอยู่บนก้าน เมื่อแรกแย้มบานมักเป็นตอนเย็น สีออกขาวนวลส่งกลิ่นหอมมาก หอมไกลถึง 2- 3 เมตร เมื่อบานเข้าวันที่สองสีจะเริ่มออกเหลืองอ่อน ต่อมาก็ค่อยๆ เหลืองเข้มจนกระทั่งเข้มจัดเป็นสีจำปา จากนั้นขั้วดอกก้านยาวก็หลุดร่วงจากต้น ขณะที่หลุดร่วงใหม่ๆ ดอกยังสดสวยและหอมรุ่นอยู่ นำไปปักเป็นช่อแจกันอยู่ได้อีก 2-3 วัน

พุดน้ำบุษย์ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Gardenia sp. เป็นพุ่มไม้ขนาดเล็ก แตกกิ่งต่ำตามข้อของลำต้น ลักษณะใบสวยงามเพราะใบมัน หน้าใบสีเขียวเข้ม หลังใบสีเขียวอ่อน เส้นกลางใบสีเทาเป็นลายเห็นเด่นชัดสวยงาม เรียงใบเป็นคู่ตรงข้ามกัน ใบรูปรี กว้าง 5 ซม. ยาว 11 ซม. ลำต้นแก่สีน้ำตาล กิ่งอ่อนเป็นสีเขียว

ความเด่นของดอกอยู่ตรงสีสันที่งดงาม มีหลากหลายโทนดอกเดี่ยวสีเหลืองออกตามซอกใบใกล้ปลายกิ่ง มีกลีบเลี้ยงเป็นแฉกสีเขียว โคนกลีบดอกเชื่อมกันเป็นหลอดสีเหลือง ความยาวของกลีบดอก 2 ซม. ปลายแยกออกเป็น 7 กลีบ นี่ก็แปลกอีกอย่างเพราะดอกที่แยกกลีบเช่นนี้มักมี 5 กลีบ สูงสุดก็ 6 กลีบเท่านั้น แต่พุดน้ำบุษย์มีจำนวนกลีบที่ไม่เหมือนใครและไม่มีใครเหมือน คือ 7 กลีบทุกดอกไปไม่มีพลาด มีกลิ่นหอมชื่นใจ ใครพบเห็นก็ชอบเพราะลักษณะดอกที่แปลก เลี้ยงง่าย

การปลูกดอกพุดน้ำบุษย์ ให้ปลูกในที่เด่น เช่นบริเวณใกล้กับระเบียง หรือที่นั่งเล่นพักผ่อนหย่อนใจที่อยู่นอกบ้าน จะปลูกในกระถางก็สวยงามดี หมั่นรดน้ำพรวนดินสักหน่อย จะปลูกลงดินก็ได้พุ่มต้นจะแตกได้กอใหญ่กอแน่นเร็วขึ้น ต้นยิ่งแตกกิ่งก็หมายถึงการแทงดอกออกช่อไปด้วยหรือปลูกพุ่มใหญ่ริสนามหญ้าก็ให้กอแน่นสวยเช่นกัน ขยายพันธุ์ด้วยการตอนกิ่งหรือปักชำก็ได้

ปลูกดอกไม้หอมทั้งที อย่าลืมปลูกพุดน้ำบุษย์ไว้ดูเล่น หอมเย็นใจ ดอกสวยเย็นตา

 

- พุดน้ำบุษย์

ไม้้ พุ่มเล็ก ดอก   สีเหลือง กลิ่นหอม ออกดอกตลอดปี ดิน   ร่วนซึมอุ้มน้ำดี

แสง   แดดเต็มวัน และครึ่งวัน น้ำ   ชุ่มชื่น ขยายพันธุ์   โดยการตอนกิ่งและปักชำ

ดอกสีเหลืองทอง ดอกโดดๆ ดูแปลกดี มีกลิ่นหอมรวยริน